Rury – niekoniecznie najtańsze, koniecznie dobre

Kotły wiszące i niektóre stojące mają wbudowane naczynia wzbiorcze

Ponieważ instalacja co. ma nam służyć przez długie lata, wybierając rury, nie możemy się kierować jedynie ceną, ale powinniśmy brać pod uwagę przede wszystkim właściwości materiału i jego jakość.

Rury stalowe
(na instalacje co. używa się czarnych ze szwem). Mają małą rozszerzalność cieplną, są odporne na wysoką temperaturę, sztywne (nie trzeba ich dodatkowo mocować do ścian) i najtańsze wśród używanych na instalacje grzewcze. Poza tym mają już tylko wady: są ciężkie, podatne na korozję od wewnątrz i na zewnątrz (powinny być układane w otulinie lub malowane) i stosunkowo szybko zarastają kamieniem. Łączy się je na gwint lub spawa, co jest dość pracochłonne. Z rur stalowych wygodnie jest montować instalacje prowadzone w tradycyjny sposób - z pionami i przewodami ułożonymi wzdłuż ścian. Wykorzystuje się je także do połączeń między rozdzielaczem kotłowym a kotłem oraz w piwnicy.

Rury miedziane.
Są lekkie (dzięki czemu łatwo je przewozić i montować), trwałe, odporne na wysoką temperaturę, korozję, promieniowanie UV i wahania temperatury. Zbyt dobrze przewodzą ciepło, dlatego powinno się je izolować. Nie najlepiej znoszą także łączenie z innymi materiałami (zwłaszcza z aluminium), ze względu na możliwość korozji elektrochemicznej w miejscach połączeń. Rury miedziane lutuje się albo łączy łącznikami zaciskowymi i gwintowanymi z mosiądzu bądź brązu. Są produkowane w trzech odmianach: miękkie, pół-twarde i twarde. Nowe instalacje układane w podłodze wykonuje się przeważnie z miękkich rur miedzianych w osłonach z tworzywa lub pianki poliuretanowej grubości 2-3 mm, dlatego że dają się łatwo giąć i profilować co pozwala zmniejszyć liczb połączeń w instalacji i skraca czas montażu. Łatwo jednak je zgnieść i w ten sposób uszkodzić. Z twardych rur łączonych kształtkami rzadko robi się nowe instalacje, za to doskonale nadają się do remontowania starych, rozprowadzanych w tradycyjny sposób (piony plus gałązki). Podobnie jak stalowych używa się ich także do wykonania odcinka instalacji w kotłowni bezpośrednio przed i za kotłem. Rury twarde kupuje się w odcinkach, zwykle długości 3 i 5 m.

Rury z tworzywa.
Są lekkie, elastyczne, odporne ba korozję, ale niestety wydłużają się znacznie pod wpływem wysokiej temperatury i bez dodatkowego zabezpieczenia przepuszczają tlen. Na instalacje centralnego ogrzewania należy więc wybierać wyłącznie rury z powłoką antydyfuzyjną, która ogranicza zjawisko przenikania do ich wnętrza tlenu. Producenci oferują komplet-be systemy (rury, kształtki, zawory, rozdzielacze), niektórzy dają gwarancję tylko na instalacje w całości wykonane z dostarczonych przez siebie materiałów. Do c.o. nadają się rury:
• polipropylenowe - dość sztywne, z wkładką aluminiową (tak zwane STABI) lub z warstwą włókna szklanego ograniczającą ich rozszerzalność pod wpływem temperatury, łączone najczęściej łącznikami gwintowanymi z mosiężną wkładką;
• polietylenowe - z polietylenu wysokiej gęstości (PE-HD), łączone łącznikami gwintowanymi, złączkami zaciskowymi lub zgrzewane, albo z polietylenu sieciowanego (PEX), bardziej elastyczne, rozciągliwe i odporne na wysoką temperaturę, łączone łącznikami miedzianymi, mosiężnymi lub z tworzywa, gwintowanymi, zaciskowymi albo samozaciskowymi;
• polibutylenowe - typu BARRIER (z wkładką antydyfuzyjną) zgrzewane polifuzyjnie (na wcisk) lub łączone złączkami zaciskowymi z PB z mosiężną wkładką, oraz
• wielowarstwowe - składające się z warstwy zewnętrznej i wewnętrznej z tworzywa sztucznego (PE-HD lub PEX), i środkowej - z aluminium (zależnie od materiału warstw oznaczone symbolami PEX/A1/ PE-HD lub PEX/A1/PEX). Warstwa metalu zmniejsza wydłużalność cieplną, zapobiega przenikaniu tlenu i umożliwia trwałe kształtowanie. Rury wielowarstwowe łączy się łącznikami mosiężnymi zaciskowymi, zaprasowywanymi lub wsuwanymi.

System grzewczy składa się z rur, łączników i kształtek. Porównując ofertę poszczególnych producentów, nie powinniśmy się sugerować jedynie ceną metra rury, ponieważ w niektórych systemach, zwłaszcza z tworzyw sztucznych, ceny kształtek są na tyle wysokie, że znacząco wpływają na ostateczny koszt instalacji. Trudno także na podstawie cen katalogowych ocenić, ile naprawdę przyjdzie nam wydać na system instalacyjny. Zamawiając komplet materiałów na instalację do domu jednorodzinnego, można bowiem uzyskać u dystrybutora zniżkę - nawet do 20%.